افزایش قیمت لبنیات را از تعدادی از فروشندگان محصولات لبنی پیگیر شدیم. یکی از فروشندگان این محصولات مدعی شد: در همین دو هفته گذشته قیمت انواع لبنیات مقداری افزایش داشت به عنوان مثال پنیر از ۷۴ هزار تومان به ۷۷٫۵۰۰ تومان، ماست پرچرب ۶۵۰ گرمی از ۳۹ هزار تومان به ۴۳ هزار تومان و کره ۱۰۰ گرمی از ۶۵ هزار تومان به ۷۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته اند. در برخی موارد مثل ماست دبه ۲ کیلوگرمی قیمت آن هنوز ۱۰۹ هزار تومان است اما قیمت پایه خرید ما افزایش داشته است که باعث کاهش حاشیه سود ما شده است. همین ماست دبه ۲ کیلوگرمی قبلا قیمت خرید ما ۸۷ هزار تومان بود که الان به ۹۴ هزار تومان افزایش داشته است یا همین شیر پاکتی کم چرب که ما قبلا ۲۶ هزار تومان می خریدیم و ۳۱ هزار تومان می فروختیم الان باید تقریبا ۳۰ هزار تومان بخریم و همچنان همان ۳۱ هزار تومان بفروشیم. یکی از فروشندگان که شیر فله ای هم می فروشد نیز با تایید افزایش قیمت شیر اظهار کرد: تا همین ۱۰ روز پیش ما شیر را کیلویی ۳۲ هزار تومان می فروختیم اما الان قیمت آن به کیلویی ۳۹ هزار تومان رسیده است. از دامداری که شیر را خریداری می کنیم هم علت را سوال کردم که گفت به علت گران شدن خوراک دام هزینه های تولید افزایش داشته و باعث گرانی شیر شده است.
از گرسنگی گاوها تا افزایش نرخ ارز
مهدی هدایت نیا دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی استان در تشریح دلایل افزایش قیمت شیر خام به «خراسان رضوی» می گوید: قیمت مصوب شیر خام ۲۳ هزار تومان بوده است ولی در یک یا دوماه اخیر قیمت پایه شیر خام به ۳۵ هزار تومان رسیده است و حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است. علت این افزایش قیمت هم چندعامل بوده است اولین عامل صادرات بی رویه محصولاتی بوده که شیر فراوانی برای فراوری لازم دارند مثل پنیر اولیه که برای تولید هر کیلو، ۱۵ کیلو شیر لازم دارد یا شیرخشک که برای تولید هرکیلو از آن ۱۲ کیلو شیر مصرف می شود. عامل دوم کمبود در تامین علوفه مورد نیاز گاوداران بوده است در نتیجه گاوها همیشه گرسنه بوده اند و به اندازه کافی شیر تولید نمی کرده اند. در نتیجه تولید شیر استان هم حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد پایین آمده است و تعدادی از گاوداران هم که پول کافی برای تامین نهاده های گران شده نداشتند گاوهایشان را کشتار کرده اند. هدایت نیا می افزاید: کارخانجات هم با هر قیمتی شیر را خریداری می کنند چون از این طرف هم قیمت صادراتی محصولات بالاست و با ارز صادر می شود.
ردپای تب برفکی
فرشید صراف مدیر عامل اتحادیه گاوداران و دامداران صنعتی خراسان رضوی نیز با اشاره به دلایل موثر بر افزایش نرخ شیر در مصاحبه با «خراسان رضوی» اظهار می کند: افزایش قیمت شیر ناشی از عدم توزیع نهاده در بازار بوده و الان بهای تمام شده شیر حدود ۳۵ هزار تومان است و میانگین پرداختی به دامداران استان ما حدود ۳۱ تا ۳۲ هزار تومان است. صراف می افزاید: به عنوان مثال جو که باید ۱۱.۳۰۰ تومان به دست دامدار می رسیده است تا ۲۸ هزار تومان هم به بازار آمد و حدود ۱۵۰ درصد گران‌تر تمام می‌شد. الان هم که دارند توزیع می کنند متاسفانه پشت فاکتوری شده یعنی نهاده را با همان قیمت ۱۱.۳۰۰ فاکتور می کنند ولی باز پشت فاکتور مبلغ جداگانه ای از دامدار پول می گیرند. صراف ادامه می دهد: مقداری هم کمبود به واسطه شیوع بیماری تب برفکی در کشور ایجاد شده است. الان یونجه و تفاله ذرت کیلویی ۲۰ هزار تومان شده است و مبالغ نسبت به پارسال تا ۱۵۰ درصد هم افزایش داشته است چطور می توانیم بگوییم قیمت همان قیمت باشد؟
افزایش ۱۰۰ درصدی کشتار دام مولد
مدیر عامل اتحادیه گاوداران و دامداران صنعتی استان با اشاره به افزایش صددرصدی کشتار دام مولد در استان ادامه می دهد: الان کشتار دام مولد به شدت در حال افزایش است و وقتی دامدار نهاده نداشته باشد باید دام را به کشتارگاه بفرستد. این مسئله باعث کاهش تولید می شود، ما هم این اعلام خطر را حدود دو یا سه ماه پیش به وزارتخانه اعلام کردیم. میزان آمار کشتار دام مولد نسبت به مدت مشابه سال گذشته دوبرابر شده است. ولی کاهش تولید آن قدر نبوده که اثر چشمگیری بر افزایش قیمت داشته باشد، بیشترین مورد موثر تقاضای کارخانجات است به علت تعهداتی که برای صادراتشان ایجاد کرده اند.
کریم امیرزاده معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی نیز با تایید گرانی خوراک دام به «خراسان رضوی» می گوید: بروز خشکسالی، علوفه تولیدی مزارع مثل یونجه، کاه، جو و ذرت علوفه ای را کاهش داد. در بحث تولید جو که تقریبا ۵۰ درصد نیاز دامداری های سطح استان را تامین می کرد از این مقدار شاید بخش اعظمی از آن به دلیل خشکسالی تولید نشده و حداقل ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته کاهش تولید داشته ایم. امیرزاده ادامه می دهد: بر ۳۰ تا ۳۵ درصد قیمت تمام شده شیر، ارز ترجیحی تاثیرگذار است و در بحث نهاده های دامی که وارداتی هستند هم یکسری ایراداتی در سامانه [بازارگاه] هست که باعث شده قیمت نهاده ها در بازار نسبت به مدت مشابه سال گذشته بالاتر باشد.