دام مولددر دام تولید

تکتم جاوید –  براساس اطلاع مرکز آمار ایران، هرچند در آبان امسال همچنان میزان تورم سالانه گوشت قرمز زیاد بوده و عدد ۶/۵۶درصد برای آن اعلام شده است، این رقم نسبت به مهرماه ۲درصد کاهش را نشان می دهد؛ کاهشی که این روزها خودش را به صورت ثبات نسبی قیمت انواع گوشت در بازار نشان می دهد، با این حال تولیدکنندگان، ثبات نسبی قیمت ها را چندان به نفع تولید نمی دانند و آن را ناشی از افزایش کشتار دام های مولد می دانند. به گفته تولیدکنندگان، افزایش هزینه ها سبب شده است نگهداری دام برای تولیدکنندگان صرفه اقتصادی نداشته باشد و به همین دلیل آن ها پیش از موعد، دام های خود را روانه کشتارگاه می کنند. همین مسئله هم سبب شده است قیمت ها در یک ماه گذشته مقداری افت کند. همچنین تولیدکنندگان معتقدند که باتوجه به افزایش کشتار دام، باید میزان کاهش قیمت گوشت در شهر بیشتر از چند درصد فعلی باشد.
مشاهده خبرنگار شهرآرا از بازار گوشت در خیابان استقلال و همچنین چهارراه میدان بار مشهد نشان می دهد که در این به مناطق گوشت گوسفندی سردست با گردن به طور متوسط قیمت ۱۳۳ تا ۱۳۹هزار تومان، شقه گوسفندی به قیمت ۱۱۸ تا ۱۲۳هزار تومان، مغز ران گوساله ۱۴۵ تا ۱۵۲هزار تومان، گوشت گوساله به قیمت ۱۴۷ تا۱۵۳هزار تومان و گوشت گردن گوسفند به قیمت ۱۲۵ تا ۱۳۱هزار تومان عرضه می شود. البته قیمت برخی محصولات پروتئینی در تعدادی از فروشگاه های زنجیره ای بیشتر است؛ به عنوان نمونه یک فروشگاه زنجیره ای، مغز ران گوساله را به قیمت ۱۷۰هزار تومان عرضه می کند یا همین فروشگاه، شقه گوسفندی را به قیمت ۱۳۵هزار تومان می فروشد. توزیع کنندگان گوشت در خیابان استقلال و چهارراه میدان بار، رسیدن قیمت ها به ثبات نسبی را تایید می کنند، با این حال معتقدند که گرانی یک سال گذشته، سبب افت تقاضا برای خرید گوشت در مشهد شده است، ضمن اینکه گرانی گوشت قرمز به تغییر رفتار خرید برخی خانواده ها انجامیده است؛ به عنوان نمونه برخی خانواده ها به مصرف بیشتر مرغ و فرآورده های آن روی آورده اند.
هرچند توزیع کنندگان از ثبات نسبی قیمت گوشت در بازار مشهد خبر می دهند، تولیدکنندگان این ثبات قیمت را ناشی از افزایش کشتار دام های خود می دانند؛ مسئله ای که البته به تایید مسئولان استان هم رسیده است. در همین زمینه مدیر اموردام سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی به ایرنا گفته است که نسبت کشتار دام مولد به کل کشتار دام سنگین در کشتارگاه صنعتی مشهد زیاد است. احمد داوطلب اعلام کرده است که در ماه مهر امسال، ۴هزارو۷۹۸راس دام مولد در خراسان رضوی کشتار شده است.
کشتار دام مولد
رئیس اتحادیه گاوداران صنعتی خراسان رضوی در گفت وگو با شهرآرا می گوید: در آبان امسال ۴هزارو۵۱۷راس دام مولد کشتار شد. این رقم در آبان سال گذشته ۳هزارو۷۰۰راس دام و در آبان۱۳۹۸، هزارو۴۰۰راس دام بوده است. مقایسه آمار کشتار دام مولد با دو سال قبل نشان می دهد که کشتار دام مولد در خراسان رضوی چه میزان افزایش داشته است. فرشید صراف می افزاید: البته در اردیبهشت، خرداد و تیرماه امسال، میزان کشتار دام مولد در خراسان رضوی به ۷هزار راس هم رسیده بود. این ارقام نشان می دهد که در این زمان، روند کشتار دام در استان تا چه اندازه شدت داشته است. وی درباره دلایل افزایش میزان کشتار دام مولد می گوید: افزایش هزینه های نگهداری و پرورش دام سبب شده است دامداران بخشی از دام های مولد خود را روانه کشتارگاه کنند، این درحالی است که هرقدر کشتار دام مولد بیشتر شود، در آینده خود را به صورت کمبود تولید و درنتیجه گرانی بیشتر گوشت نشان خواهد داد. صراف به جلسه تولیدکنندگان دام با استاندار خراسان رضوی هم اشاره می کند و می گوید: باتوجه به جلسه برگزارشده، این امیدواری وجود دارد که فشارهای واردشده بر تولیدکنندگان دام کاهش بیابد.
وی با بیان اینکه هرچند کشتار دام مولد افزایش یافته است، در عمل تأثیر چندانی بر مصرف کننده نمی گذارد، می گوید: در عمل، دلال ها نمی گذارند قیمت گوشت با وجود افزایش کشتار کاهش بیابد. بر این اساس، شهروندان کاهش قیمت ها را در بازار آن گونه که باید لمس نمی کنند. اگر دلال ها بگذارند، قیمت نهایی گوشت برای مصرف کننده نهایی بیشتر کاهش می یابد. رئیس اتحادیه گاوداران صنعتی خراسان رضوی با بیان اینکه قیمت هرکیلو گوشت مولدی که کشتار می شود، بین ۹۰ تا ۹۵هزار تومان است، می گوید: معمولا این گوشت ها به مصارف صنعتی می رسد. همچنین این نوع گوشت ها در برخی مناطق که قدرت خرید شهروندان کم است، توزیع می شود. اما گاهی وقت ها برخی دلال ها این نوع گوشت را به جای گوشت نر به قیمت بیشتر هم به شهروندان عرضه می کنند.
پاییز؛ زمان گران شدن قیمت گوشت است نه ارزانی
رئیس اتحادیه دامداران خراسان رضوی با وجودی که کاهش کنونی گوشت را درمقایسه با روزها و هفته های قبل، رقم درخورتوجهی نمی داند، این تغییر قیمت را ناشی از عرضه بیش از اندازه از سوی دامدار سبک روستایی می داند. مجید مهدوی به شهرآرا می گوید: مسئله اصلی دامدار، هزینه های تغذیه است. دامدار وقتی توان تغذیه دام را ندارد، به خصوص دامدار سبک روستایی که بیش از ۷۵درصد سهم تولید را دراختیار گرفته است، اقدام به فروش بیش از اندازه و بی موقع دام مولد خواهد کرد. وی ادامه می دهد: برنامه عادی هرسال این است که در فصل پاییز و زمستان که زمان زایش و پروار شدن دام است، عرضه کاهش پیدا می کند و قیمت ها نیز افزایش می یابد. اما دامداری که برای تامین هزینه ها دچار مشکل است، دام خود را به جای پروار کردن راهی بازار می کند و همین امر باعث از بین رفتن دام مولد، کاهش میزان تولید و افزایش قیمت ها در تابستان سال آینده خواهد شد.
وی برای تاکید بر دلایل خود، به افزایش آمار کشتار دام در سال جاری اشاره کرده، می افزاید: درمجموع سال گذشته یک میلیون و۲۰۰هزار راس دام راهی کشتارگاه شد اما در نیمه اول سال۱۴۰۰ یعنی تنها در ۶ماه، یک میلیون راس دام کشتار شده است و این ها البته آمار رسمی است؛ زیرا به صورت زیرزمینی، کشتار دام ماده خارج از کشتارگاه ها نیز انجام می گیرد.
رئیس اتحادیه دامداران استان اضافه می کند: آمارهای موجود نشانه این است که تولید و عرضه دام تحت کنترل ما نیست، بلکه تحت کنترل هزینه ها و تورم است. بر مبنای سالنامه آماری سازمان برنامه وبودجه، از ۷میلیون و ۸۰۰هزار راس دام سبک سال۹۹ تولید حدود ۵میلیون و۹۰۰هزار دام برعهده دامدار روستایی بدون پروانه است و باوجودی که آن ها بخش مهمی از تولید را برعهده دارند، به دلیل دراختیار نداشتن نهاده، مجبور به فروش دام می شوند و نوسان در بازار را دامن می زنند .مهدوی با اشاره به اینکه بخش کشاورزی و اتحادیه های مختلف زیرمجموعه آن همواره به دنبال ارزان شدن موادغذایی هستند، می گوید: این بخش تمایل دارد میزان مصرف سرانه افزایش یابد و به دنبال آن محصولات تولیدشده را تضمین خواهد کرد. درعین حال لازمه این کار، کاهش هزینه تولید است که نیاز به حمایت و توجه دارد.
تلاش برای حذف دلال ها
مدیر تعاون روستایی خراسان رضوی در گفت وگو با شهرآرا، از تلاش برای حذف دلال ها از شبکه توزیع محصولات پروتئینی خبر می دهد و می گوید: ایجاد روستابازارها، توسعه و تقویت استارتاپ ها در حوزه توزیع محصولات پروتئینی و راه اندازی باراندازی مرکزی به منظور توزیع مناسب محصولات پروتئینی جزو سیاست هایی است که به منظور کاهش نقش دلال ها در تعیین قیمت گوشت درحال اجراست. ایرج ناصری مقدم می افزاید: کاهش حلقه های واسطه بین تولیدکننده و واسطه گر جزو سیاست هایی است که سازمان تعاونی روستایی درحال پیگیری آن است. این مسئله سبب شده است قیمت هرکیلوگرم گوشت در روستابازارها حدود ۸ تا ۱۰هزار تومان کمتر از سایر بازارها باشد.
همچنین محمود قربان زاده،رئیس اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی اداره کل دام پزشکی خراسان رضوی با اشاره به اجرای طرح تفکیک لاشه های دام نر و ماده به ایسنا گفته است: علت اصلی اجرای این طرح، کنترل کشتار دام مولد
است.