در بازار گران و ورشکسته تولید گوشت، چه کسانی سود می کنند؟
مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود، تورم هزینه‌های تولید در گاوداری‌ها و مرغداری‌های صنعتی کشور را اعلام کرد. این گزارش، حکایت از ورشکستگی احتمالی بسیاری از تولیدکنندگان دارد. تولیدکنندگانی که در چند ماه اخیر باوجود افزایش شدید هزینه‌های تولید، محصولاتشان را با قیمت اجباری و ضرر به بازار عرضه کرده اند و اکنون ضمن ورشکستگی اقتصادی، با کشتار دام‌های مولدشان، ذخیره ژنتیکی دام در کشور را به مرز خطر رسانده اند.
براساس این گزارش، در بهار١٤٠٠ نرخ تورم تولیدکننده بخش گاوداری‌های صنعتی نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۶/۸ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۰/۷۶ درصد افزایش یافته است. میانگین شاخص چهار فصل منتهی به فصل جاری نیز نسبت به دوره مشابه سال قبل (نرخ تورم سالانه) ۵۱/۸ درصد افزایش یافته است. در خراسان رضوی تورم فصلی هزینه‌های تولید گاوداری‌های صنعتی ۲ درصد و تورم نقطه به نقطه ۸۳ درصد اعلام شده است. مقایسه شاخص کل استان‌ها در فصل جاری با فصل مشابه سال قبل، نشان می‌دهد که بیشترین درصد تغییر مربوط به استان البرز با ۱۰۱/۲ درصد و کمترین آن مربوط به استان سیستان وبلوچستان با ۲۳/۳ درصد افزایش است.
مدیرعامل اتحادیه گاوداران و دامداران صنعتی خراسان رضوی با تایید گزارش مرکز آمار ایران گفت: نرخ اعلام شده ازسوی این مرکز، میانگین تورم است. چه بسا هزینه‌های تولید در گاوداری‌های کوچک مقیاس و با گله‌های کم جمعیت، بسیار بیشتر باشد. به نظر می‌رسد تورم نقطه به نقطه هزینه‌های تولید در گاودار‌های خراسان رضوی به ۱۰۰ درصد هم می‌رسد، ضمن اینکه ارقام اعلام شده مربوط به فصل بهار است و در دو ماه گذشته نیز شاهد افزایش هزینه‌های تولید بوده ایم.
فرشید صراف با اشاره به افزایش قیمت‌ها در بخش خوراک دام نیز گفت: در بهار امسال نسبت به سال قبل، قیمت اغلب نهاده‌های دامی افزایش وحشتناک داشت. در این مدت، قیمت جو ۲۰۳ درصد، ذرت ۵۲ درصد، کنجاله تخم پنبه ۱۷۵ درصد، سویا ۴۸ درصد، ذرت علوفه‌ای ۹۴ درصد، یونجه ۱۲۹ درصد و کاه ۱۲۸ درصد افزایش داشته است. این شیب رشد قیمتی متوقف نشده و در تابستان نیز ادامه داشته است.
وی همچنین با اشاره به آزاد شدن قیمت سبوس در بازار گفت: قیمت هر کیلوگرم سبوس از هزارو ۴۰۰ تومان به حدود ۴ هزار تومان رسیده است. تمام این ارقام نشان می‌دهد که تورم هزینه تولیدکنندگان خراسان رضوی بیشتر از میانگین کشوری است؛ چون ما فاصله بیشتری با بنادر داریم و هزینه حمل نهاده‌های دامی به استان ما بیشتر است.
همچنین خشک سالی در استان ما شدید بوده است. صراف با بیان اینکه دامداران خراسانی و مشهدی در وضعیت خوبی به سر نمی‌برند، گفت: پیش بینی می‌شود درصورتی که از تولیدکنندگان استان حمایت مناسبی نشود، وضعیت تولید در ماه‌های پیش رو بحرانی شود. وی تاکید کرد: وجود خشک سالی، کم آبی، فقر مراتع و افزایش قیمت علوفه در سال زراعی جاری و نبود تسهیلات سرمایه درگردش برای تأمین نقدینگی به منظور خرید علوفه سبب شده است بسیاری از دامداران، توانایی نگهداری دام‌های خود را نداشته باشند و این امر باعث تضعیف دام و کشتار آن شده است.
وی ادامه داد: دامداران امروز دام‌های خود را در دامداری با ضرر و زیان می‌فروشند، زیرا به دلیل خشک سالی با تراکم دام مواجه شده ایم و برخی دام‌های مولد هم روانه کشتارگاه‌ها می‌شوند. وی بیان کرد: اگر صنعت دامداری دچار زیان بیش از حد شود، جبران آن سال‌ها زمان می‌برد. زیان صنعت دامداری نیز به منزله وابستگی امنیت غذایی به خارج از کشور است.
مثل همیشه فقط دلال‌ها سود می‌کنند
از ابتدای شیوع ویروس کرونا و افزایش مشکلات اقتصادی، شاهد کاهش مصرف گوشت دربین مردم هستیم. ازسوی دیگر به دلیل گران تمام شدن هزینه‌های تولید و براساس آمارها، کشتار دام و عرضه گوشت به بازار افزایش یافته است. اما باوجود کاهش تقاضا و افزایش عرضه، قیمت گوشت در بازار نه تنها کاهشی نداشته، بلکه افزایش هم یافته است. مدیرعامل اتحادیه گاوداران و دامداران صنعتی خراسان رضوی در این باره نیز به شهرآرا گفت: تولیدکنندگان محصولات دامی، اکنون محصول خود را با قیمتی کمتر از هزینه تولید آن به بازار عرضه می‌کنند، اما این دلال‌ها هستند که از این تفاوت قیمت سود به جیب می‌زنند. عده‌ای مایل نیستند قیمت برای مصرف کننده کاهش پیدا کند. این افراد در فکر واردات گوشت به کشور و افزایش سود کلان خودشان هستند.
صراف گفت: اکنون گوسفند زنده در مشهد ۵۰ تا ۵۴هزار تومان، لاشه گوسفندی ۱۰۲ تا ۱۰۳ هزار تومان، گوساله زنده ۵۰ تا۵۴هزار تومان و لاشه گوساله ۹۷تا۱۰۰هزار تومان قیمت دارد، این درحالی است که این محصولات با حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش قیمت به دست مصرف کننده نهایی می‌رسد. وی بیان کرد: سایه سنگین دلالان سودجو نیز که از ناتوانی دامدار در نگهداری دام‌شان سوءاستفاده می‌کنند و دام را با قیمت‌های ناچیز می‌خرند و آن را در بازار به قیمت گزاف به فروش می‌رسانند، در مشکلات فعلی صنعت دام محسوس و موثر است.
تولید مرغ هم” زیان ده” شد
براساس گزارش مرکز آمار ایران، مرغداری‌های صنعتی کشور نیز وضعیت خوبی ندارند و با هزینه‌های سرسام آور تولید دست وپنجه نرم می‌کنند. مرکز آمار ایران اعلام کرده است که هزینه‌های تولید در مرغداری‌های صنعتی کشور طی یک سال ۱۰۷ درصد افزایش یافته است. طبق این گزارش، شاخص قیمت تولیدکننده بخش مرغداری‌های صنعتی کشور نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) ۷/۳ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۱۰۷/۴ درصد افزایش یافته است. همچنین نرخ تورم قیمت تولیدکننده چهار فصل منتهی به فصل جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل (نرخ تورم سالانه) ۷۹/۸ درصد افزایش یافته است.
بررسی نرخ تورم تولیدکننده محصولات مرغداری‌های صنعتی کشور در بهار١٤٠٠ نشان می‌دهد که شاخص کل در بیشتر استان‌های کشور نسبت به فصل قبل با افزایش روبه رو بوده است. بیشترین میزان افزایش مربوط به استان خراسان رضوی با ۱۹/۵ درصد و کمترین میزان افزایش مربوط به استان یزد با ۱/۸ درصد بوده است. بیشترین میزان کاهش شاخص کل نیز مربوط به استان تهران با منفی ۵/۶ درصد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که شاخص کل در بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، در تمامی استان‌ها با افزایش روبه رو بوده است. بیشترین میزان افزایش مربوط به استان خوزستان با ۱۸۷/۶ درصد و کمترین میزان افزایش مربوط به استان تهران با ۶۴/۱ درصد است.
