کلاس آموزشی بازده خوارک مصرفی و اهمیت آن در مدیریت گله گاوهای شیرده
خلاصه کلاس آموزشی جناب آقای دکتر عبدالمنصور طهماسبی
موضوع: بازده خوارک مصرفی و اهمیت آن در مدیریت گله گاوهای شیرده.
مورخه دوشنبه ۹۸/۰۲/۰۹
در ابتدا با بیان آمار در خصوص جمعیت جهان و پتانسیل کشورها که آیا توانایی تأمین احتیاجات بشر را دارند؟ بحث آغاز شد.
افزایش در تولید محصولات لبنی در جهان و ایران در نیم قرن گذشته بیشتر در نتیجه افزایش بازده تولید و کمتر از طریق توسعه زمین کشاورزی بوده است. اصولاً هدف از پرورش دام انتقال مواد غذایی با کیفیت کم به دام و تبدیل این مواد به ترکیبات با ارزش بیولوژیکی بالاست.
در سال ۱۹۵۰ به طور متوسط وزن هر گاو ۳۵۰ کیلوگرم هر گاو ۱۷۴۶ لیتر شیر در سال تولید داشت و به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ۵/۶ لیتر شیر تولید میکرد. ولی در سال ۲۰۱۴ به طور متوسط وزن هر گاو ۶۰۰ کیلوگرم و در سال ۶۸۹۰ لیتر شیر تولید میکند یعنی به ازای هر یک گیلوگرم وزن بدن ۱۱/۵ لیتر شیر تولید میکند.
به طور میانگین برای یک کیلوگرم شیر تولیدی ۰/۶ کیلوگرم ماده خشک، ۰/۹۹۴ مگاگالری انرژی خالص شیردهی و ۰/۳۵ درصد پروتئین خام نیاز است.
امروزه صفات متعدد و نوینی در بخش پرورش گاو شیری و انتخاب گاو برتر مطرح میباشد. بازده خوراک در گاوهای شیرده تکنیکی است که از دیرباز مد نظر پرورش دهندگان میباشد و برای بیان آن از روشهای مختلفی استفاده میشود که مهمترین انها عبارتند از بازده خوراک (FE)، بازده تبدیل خوراک (FCR) و اخیرا بازده حقیقی خوراک مصرفی (RFI) میباشد.
بازده حقیقی خوراک مصرفی از طریق محاسبه ماده خشک مصرفی منهای خروجی دام با استفاده از روشهای رگرسیونی تعیین میگردد. براساس RFI، حیواناتی پرورش داده شده در شرایط محیطی یکسان که کمتر از خوراک مصرفی پیش بینی شده مصرف کنند، حیوانات پر بازده شناخته میشود. بعبارتی، در تولید شیر برابر برخی از دامها خوراک مصرفی نسبت به دیگر دامها از خود نشان میدهند. لذا بررسی وضعیت ماده خشک مصرفی حیوانات و بازده خوراک میتواند بعنوان ابزاری در بهبود اقتصاد گاوداری و تولید شیر مورد توجه قرار گیرد.
۵ عامل مهم فیزیولوژیکی که در تنوع RFI تاثیر گذار است:
۱. خوراک مصرفی ۲. قابلیت هضم مواد خوراکی ۳. متابولیسم داخلی ۴. فعالیت بدنی ۵.تنظیم حرارتی بدن
فاکتورهای موثر بر بازدهای خوراک در گلههای گاوهای شیری:
۱. مقدار خوراک باقیمانده ۲. روزهای شیردهی ۳. سلول های سوماتیک شیر: ۴. تغییرات در نمره بدنی حیوان ۵. فعالیت بدنی ۶. اسیدوز شکمبه ای
در ادامه بحث مهندس لطفی دانشجوی دکتری تغذیه نشخوارکنندگان با بیان گزارشی از عملکرد فعالیتهای تحقیقاتی خود در رابطه با موضوع، جلسه به پایان رسید.
